Nhờ sử dụng kỹ thuật can thiệp tim mạch, Bệnh viện đa khoa tỉnh Cà Mau vừa cấp cứu thành công nhiều ca bệnh nhồi m.áu cơ tim cấp.
Bệnh nhân P.Q.A được bác sĩ thăm khám vào ngày 30.9 – GIA BÁCH
Ngày 30.9, bác sĩ Lê Quang Tuấn, phụ trách Đơn vị tim mạch can thiệp, Bệnh viện (BV) đa khoa tỉnh Cà Mau, cho biết nhờ sử dụng kỹ thuật can thiệp tim mạch, BV vừa cấp cứu thành công nhiều ca bệnh nhồi m.áu cơ tim cấp.
Các bệnh nhân nhồi m.áu cơ tim cấp đa số nhập viện trong tình trạng nguy kịch. Đơn cử như trường hợp bệnh nhân P.Q.A (35 t.uổi, ngụ huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau).
Vào ngày 26.9, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng đau ngực vật vã, tụt huyết áp, suy tim cấp. Bệnh nhân được chẩn đoán nhồi m.áu cơ tim cấp, suy tim cấp, sốc tim.
Sau đó, bệnh nhân được các bác sĩ tại BV đa khoa tỉnh Cà Mau kết hợp các chuyên gia của BV Chợ Rẫy thực hiện can thiệp mạch vành cấp cứu qua da. Hiện tình trạng bệnh nhân đã ổn định, hết đau ngực và không còn khó thở, dự kiến có thể xuất viện vào tuần sau.
Trao đổi với chúng tôi, bác sĩ Tuấn cho biết các chuyên gia của BV Chợ Rẫy thực hiện việc chuyển giao kỹ thuật can thiệp tim mạch tại BV đa khoa tỉnh Cà Mau từ đầu năm đến nay, dự kiến trong 1 năm sẽ hoàn thành. Khi hoàn thành, Bệnh viện đa khoa tỉnh Cà Mau sẽ thực hiện độc lập. Đây là kỹ thuật cao, mới được thực hiện tại BV và mang lại nhiều hiệu quả tích cực.
Được biết, từ đầu năm đến nay, được sự hỗ trợ của các chuyên gia từ BV Chợ Rẫy, Bệnh viện đa khoa tỉnh Cà Mau đã thực hiện chụp và can thiệp mạch vành được khoảng 70 ca. Trong đó, đa số các ca bệnh đã được điều trị thành công và xuất viện, một số ca nặng được chuyển lên tuyến trên để phẫu thuật. Đối với đặt máy tạo nhịp tạm thời, BV đã thực hiện được 3 ca.
Theo bác sĩ Tuấn, ưu thế của can thiệp tim mạch so với phẫu thuật là thủ thuật nhẹ nhàng hơn; khi thực hiện thủ thuật thì bệnh nhân vẫn tỉnh táo, cho nên thời gian hồi phục sau mổ tốt hơn; giảm được tỷ lệ n.hiễm t.rùng sau mổ.
Trong can thiệp tim mạch, phổ biến nhất là can thiệp mạch vành, nghĩa là can thiệp làm rộng mạch vành bằng cách đặt stent hoặc nong bóng, nhằm điều trị cho bệnh mạch vành mãn không đáp ứng điều trị nội khoa hoặc trong nhồi m.áu cơ tim cấp. Thứ hai là đặt máy tạo nhịp, trong đó có đặt máy tạo nhịp tạm thời và vĩnh viễn.
Bác sĩ Tuấn cũng cho rằng, đặt stent mạch vành được xem là thủ thuật có hiệu quả nhất trong điều trị nhồi m.áu cơ tim cấp.
“Đối với những bệnh nhân bị hẹp mạch vành mạn tính, tiến triển hẹp dần theo năm tháng, làm cho bệnh nhân bị giới hạn vận động. Khi vận động bệnh nhân sẽ bị đau ngực, khó thở, không thể vận động được, hoặc dẫn đến suy tim, gây hở van tim. Trong những trường hợp này, mình có thể sử dụng can thiệp mạch vành, để làm tái thông mạch m.áu, mở rộng mạch m.áu, giúp chức năng cơ tim được phục hồi”, bác sĩ Tuấn nói.
Bác sĩ Tuấn cũng cho rằng, đặt stent mạch vành được xem là thủ thuật có hiệu quả nhất trong điều trị nhồi m.áu cơ tim cấp.
Cứu sống bệnh nhân bị ngưng tim bằng kỹ thuật cao
Ông N.V.H. (58 t.uổi, ngụ P.Thống Nhất, TP.Biên Hòa) bị ngưng tim sau cơn nhồi m.áu cơ tim vừa được các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai cứu sống ngoạn mục, thoát khỏi đời sống thực vật.
Ông N.V.H. được vợ chăm sóc tại Khoa Tim mạch can thiệp Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai trước khi được xuất viện. Ảnh: H.Dung
Đáng lưu ý, kỹ thuật mà các bác sĩ sử dụng để cứu sống ông H. là hạ thân nhiệt chủ động ngoài cơ thể. Đây là kỹ thuật cao, từ trước đến nay chỉ có các bệnh viện tuyến trung ương mới thực hiện được.
* Dồn lực cứu bệnh nhân qua cơn nguy kịch
Nhớ lại buổi chiều 9-9 khi chồng gặp nạn, bà M.T.T., vợ ông H. chia sẻ, trước đây chồng bà hay cảm thấy mệt trong người, bị cao huyết áp nhưng không đi kiểm tra sức khỏe tổng quát nên không biết rõ tình hình sức khỏe của bản thân. Chiều 9-9, ông H. cảm thấy đau ngực, mệt nhiều nên nói vợ chở bằng xe máy đến bệnh viện để thăm khám. Tuy nhiên, khi mới chạy xe đến đường Trương Định (P.Tân Mai, TP.Biên Hòa), ông H. bỗng ngất xỉu, được vợ và người dân đưa vào Bệnh viện quốc tế Hoàn Mỹ Đồng Nai để cấp cứu.
BS CKI Trần Đức Anh, Trưởng khoa Cấp cứu Bệnh viện quốc tế Hoàn Mỹ Đồng Nai cho hay, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng tím tái toàn thân, không có nhịp tim, không thở. Nhận thấy ca bệnh nguy cấp, khoa đã huy động lực lượng để cấp cứu nhằm hồi sinh tim phổi cho bệnh nhân. Sau khoảng 30 phút liên tục ép tim, bóp bóng, đặt ống nội khí quản, sử dụng máy sốc điện phá rung, dùng thuốc phá rung thất… tim bệnh nhân đã đ.ập trở lại. Tuy nhiên, do tình trạng rung thất của bệnh nhân nặng nên tim cứ đ.ập 1, 2 phút lại ngưng. Song song với việc cấp cứu bệnh nhân, Bệnh viện quốc tế Hoàn Mỹ Đồng Nai liên hệ với Khoa Cấp cứu Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai để chuẩn bị tiếp nhận bệnh nhân. Sau khi cấp cứu bệnh nhân có kết quả khả quan, Bệnh viện quốc tế Hoàn Mỹ đã chuyển ông H. đến Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai để tiếp tục được cứu chữa.
Sau khi tiếp nhận bệnh nhân, các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai đã khẩn trương chụp mạch vành và phát hiện bệnh nhân bị nhồi m.áu cơ tim trước rộng, tắc ở nhánh xuống trước trái (là nhánh mạch m.áu chính quan trọng của tim). Bệnh nhân được can thiệp mạch vành để tái thông mạch m.áu bị tắc.
Tuy nhiên, sau khi tái thông được mạch vành, bệnh nhân rơi vào hôn mê do trước đó bị ngưng tim gần 10 phút ngoài bệnh viện. Điều này dẫn đến khả năng bệnh nhân bị tổn thương não (thông thường, nếu bệnh nhân bị ngưng tim từ 3 phút trở lên, không có m.áu nuôi não, não sẽ bị tổn thương nặng nề), có nguy cơ phải sống đời sống thực vật kèm theo tổn thương đa cơ quan như thận, gan.
Tại Việt Nam, theo thống kê của Viện Tim mạch, ước tính mỗi năm có khoảng hơn 200 ngàn người c.hết vì bệnh tim mạch, chiếm 33% trong tổng số các ca t.ử v.ong, gấp 20 lần số t.ử v.ong do ung thư.
* Cho bệnh nhân “ngủ đông” để bảo tồn các tế bào
BS Đào Nguyễn Minh Châu, Trưởng khoa Hồi sức tích cực – chống độc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai cho biết: “Để cứu sống bệnh nhân, chúng tôi đã thực hiện kỹ thuật hạ thân nhiệt chủ động ngoài cơ thể (giống như việc cho bệnh nhân ngủ đông) để giảm nhu cầu chuyển hóa của cơ thể, giúp não bớt viêm, bớt phù, bảo tồn các tế bào trong cơ thể bệnh nhân chưa bị tổn thương kết hợp lọc m.áu liên tục. Đây là 2 kỹ thuật cao, thường chỉ được thực hiện ở các bệnh viện tuyến trung ương do yêu cầu cao về trình độ chuyên môn của bác sĩ và trang thiết bị máy móc”.
Theo đó, các bác sĩ đã sử dụng một loại chăn lạnh, có các mạch lưu thông nhỏ, bên trong có các loại dịch, được gắn vào máy hạ thân nhiệt chỉ huy rồi đắp cho bệnh nhân để hạ thân nhiệt của bệnh nhân xuống khoảng 32-350C. Sau 2 ngày được hạ thân nhiệt, bệnh nhân hồi phục về tri giác, bác sĩ tiến hành tăng dần nhiệt độ cơ thể cho bệnh nhân và tiếp tục điều trị các bước tiếp theo. Khoảng 1 tuần sau điều trị, bệnh nhân đã có thể ngồi dậy, ăn uống được. Đến nay, ông H. đã bình phục gần như hoàn toàn và đã được xuất viện.
Cũng theo BS Châu, không phải bất kỳ ca ngưng tim nào cũng có thể được cứu sống ngoạn mục như bệnh nhân H. bằng kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy ngoài cơ thể. Bởi kỹ thuật này còn phụ thuộc vào thời gian bệnh nhân được chuyển đến bệnh viện sớm hay muộn kể từ khi bị ngưng tim. Nếu bệnh nhân được đưa vào cấp cứu càng sớm thì khả năng được cứu sống sẽ càng cao và ngược lại. Trước đây nếu không có kỹ thuật hạ thân nhiệt ngoài cơ thể này, tỷ lệ hồi phục của bệnh nhân bị ngưng tim cực kỳ thấp, đa số bệnh nhân có tổn thương não, phải sống đời sống thực vật hoặc để lại di chứng, thậm chí t.ử v.ong.
Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai Đặng Hà Hữu Phước chia sẻ, để có thực hiện được kỹ thuật này, bệnh viện đã cử các bác sĩ đi học, đồng thời đầu tư thêm các loại máy móc cần thiết. Hiện tại, ở Khoa Hồi sức tích cực chống độc đã có 6 bác sĩ có đủ trình độ để thực hiện được kỹ thuật này. Sắp tới, bệnh viện sẽ cấp cho Khoa Hồi sức tích cực chống độc 1 máy hạ thân nhiệt chỉ huy ngoài cơ thể mới.
Giám đốc Sở Y tế Phan Huy Anh Vũ đ.ánh giá, việc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai thực hiện thành công kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy ngoài cơ thể cứu sống ngoạn mục bệnh nhân bị ngưng tim là bước tiến mới trong công tác điều trị của bệnh viện nói riêng và ngành Y tế Đồng Nai nói chung. Sở Y tế đang làm tờ trình trình UBND tỉnh để khen thưởng đột xuất ê-kíp y, bác sĩ cứu sống thành công ca bệnh này.
Năm 2020, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã chọn ngày 29-9 là Ngày Tim mạch thế giới. Khẩu hiệu được WHO đưa ra là: Hãy nhớ số huyết áp như chính số t.uổi của bạn, tăng huyết áp – kẻ g.iết n.gười thầm lặng.
