Bánh, trái, thạch rau câu, hạt bí, hạt dưa… là những thứ mà hầu như gia đình nào cũng có trong ngày vui xuân, đón Tết. Tuy nhiên, với những gia đình có trẻ nhỏ, phải hết sức chú ý, nếu không trẻ sẽ dễ bị hóc, sặc khi ăn những thứ này. Hóc đường thở là một trong những tai nạn nguy hiểm nhất đối với t.rẻ e.m.
Chỉ một sơ suất nhỏ, bé không may hóc sẽ rất nguy hiểm. Thông thường, khi thức ăn chạm vào gốc lưỡi thì đường thở đóng lại, thức ăn sẽ qua thực quản xuống dạ dày. Tuy nhiên, nếu thức ăn xuống quá nhanh khi đường thở vẫn mở thì sẽ trôi xuống và làm tắc đường thở. Ở t.rẻ e.m, phản xạ đóng mở đường thở và đường tiêu hóa chưa được tốt như người lớn, việc hóc dị vật đường thở hay xảy ra. Đặc biệt là ngày Tết. Tai nạn hóc đường thở khiến trẻ có thể t.ử v.ong trong tích tắc.
Ảnh minh họa
Xử lý nhanh nhất có thể
Khi trẻ bị hóc, phụ huynh cần tuyệt đối bình tĩnh và không làm trẻ hốt hoảng, vì khi đó trẻ thường cố nuốt dị vật xuống. Phải thực hiện động tác sơ cứu ngay, bất kỳ ai cũng đừng chần chừ khi phát hiện trẻ bị hóc dị vật vì sau 4 phút không lấy được dị vật ra ngoài, trẻ sẽ bị ảnh hưởng tính mạng. Với trẻ nhỏ, phụ huynh đặt bé nằm úp trên cánh tay, tay còn lại vỗ mạnh vào lưng trẻ. Trẻ lớn hơn thì quàng tay quanh ngực, sốc mạnh trẻ về phía sau. Động tác cấp cứu này nếu làm đúng sẽ khiến dị vật văng ra ngoài, tỷ lệ cứu sống lên tới trên 90%.
Tuy nhiên, không phải phụ huynh nào cũng biết cách sơ cứu để giúp trẻ nôn ói dị vật, nhiều người đã thò tay móc họng làm dị vật lọt sâu thêm, hay có thể làm trầy xước vùng họng gây phù nề khiến trẻ khó thở hơn. Nếu trẻ vẫn đang thở bình thường, phụ huynh nên nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế để gắp dị vật ra. Nếu hóc dị vật cứng nhỏ, trẻ có cơ may sống sót cao hơn vì dị vật này có thể rớt vào đường thở nhưng không bít hết. Nhưng khi ăn thạch rau câu to, mềm, trẻ sặc sẽ bị bít chặt đường thở, không ho ra được. Việc gắp cục thạch ra cũng rất khó bởi nó rất trơn.
Hóc dị vật ở trẻ nhỏ là tình trạng rất nguy hiểm nếu không có biện pháp xử trí kịp thời.
Cẩn trọng với dị vật bỏ quên
Thực tế, có nhiều trẻ cũng bị hóc dị vật nhưng ở dạng “ hội chứng xâm nhập thoáng qua” nên dễ bị bỏ qua. Biểu hiện khi vừa bị hóc, trẻ khó thở, tím tái, hốt hoảng, khóc thét nhưng sau đó dị vật trôi xuống khí quản, phế quản thì giảm hoặc hết triệu chứng nên nhiều người nhầm tưởng dị vật đã được trôi xuống, bé hết hóc.
Tuy nhiên sau đó, trẻ bị khó thở, ho dai dẳng, sau đó do dị vật vẫn còn nằm trong thực quản, đường thở ép vào thanh quản, khí quản. Biểu hiện ban đầu khò khè, sốt, khàn tiếng, thường rất dễ nhầm với viêm phổi, hen suyễn kéo dài. Có những trường hợp điều trị viêm phổi kéo dài nhiều tháng không đáp ứng, đến khi chụp phim mới thấy ứ khí trong phế quản.Một số dị vật, bác sĩ phải soi mới thấy, chụp phim không phát hiện được các dị vật không cản quang (ví dụ như hạt bí, hạt dưa…). Nếu không được chẩn đoán và xử lý kịp thời, dị vật sẽ làm áp- xe phổi, nguy cơ t.ử v.ong cao.
Vì thế, sau cơn ho của trẻ, dù trẻ đỡ triệu chứng, trở lại bình thường thì cha mẹ cũng cần quan sát, theo dõi trẻ, nếu vẫn thấy trẻ húng hắng ho, khò khè thì nên đưa trẻ tới bệnh viện để được kiểm tra chính xác.
Khuyến cáo của bác sĩ
Trong mọi thời điểm, luôn cần để mắt đến trẻ. Nhất là trong ngày Tết, với quá nhiều đồ ăn là các loại hạt nguy hiểm cho trẻ, chỉ 1 phút lơ đãng có thể nguy hiểm cho con bạn. Khi đó, Tết sẽ không còn ý nghĩa. Tốt nhất, cha mẹ không nên cho trẻ ăn thạch, nhất là với trẻ dưới 2 t.uổi bởi phản xạ đường thở chưa hoàn thiện rất dễ hóc hoặc dùng thìa dằm nhỏ rồi mới cho trẻ ăn… Cũng cần lưu ý, trẻ rất hay vừa ăn vừa chạy nhảy và rất dễ bị hóc. Vì thế, hãy tập cho trẻ thói quen khi ăn không cười đùa, chạy nhảy.
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Thuý (Trưởng Bộ môn Nhi, Trường Đại học Y Hà Nội)
Theo SK&ĐS
Vụ b.é t.rai ở Nghệ An hóc hạt nhãn t.ử v.ong: Chuyên gia chỉ cách sơ cứu đúng nhất
Cháu bé chơi một mình trước sân nhà và tự bóc nhãn ăn. Khi cháu bị sặc dẫn đến ngạt đường thở đã không có ai kịp phát hiện ra sự việc.
Trao đổi với PV, ông Hồ Xuân Xuyên – Chủ tịch UBND xã Quỳnh Thanh, huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An – cho biết trên địa bàn xã vừa xảy ra vụ một b.é t.rai 2 t.uổi t.ử v.ong thương tâm do hóc hạt nhãn.
Nạn nhân là cháu H.V.V. (2 t.uổi, ở xóm 13, xã Quỳnh Thanh, H. Quỳnh Lưu). Trưa ngày 11/11, cháu V chơi một mình trước sân nhà và tự mang chùm nhãn ra ăn.
Không may, cháu nuốt phải hạt nhãn dẫn đến sặc, ngạt đường thở nhưng không có ai kịp phát hiện. Khi người mẹ nấu cơm xong đi ra thì thấy con trai đã tím tái, ngưng thở nằm bất động. Cháu bé được xác định đã t.ử v.ong sau đó.
Nhiều gia đình chủ quan khi cho trẻ nhỏ tự ăn các loại quả như nhãn, chôm chôm…dẫn đến tai nạn đáng tiếc.
Thời gian vừa qua tại nhiều địa phương đã xảy ra không ít các trường hợp trẻ nhỏ t.ử v.ong hoặc sống thực vật suốt đời vì bị hóc các loại hạt khi ăn.
Mới đây một b.é t.rai 2 t.uổi ở Nam Định, sau khi đi học về được người thân cho ăn nhãn nhưng không tách hạt. Bé đã cho nguyên cả quả nhãn vào miệng dẫn tới bị hóc, ho sặc sụa tím tái. Gia đình đã sơ cứu cho bé trước khi chuyển tới bệnh viện địa phương rồi tiếp tục chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương.
Tại thời điểm nhập viện, các bác sĩ phát hiện hạt nhãn nằm ngay nắp thanh môn của bệnh nhi vẫn còn nguyên cả hạt và cùi nhãn. Tuy nhiên do cấp cứu ban đầu không đúng, hạt nhãn bít kín đường thở nên khi bệnh nhân lên tới viện đã hôn mê sâu. Ngoài ra do não thiếu oxy lâu dẫn đến bệnh nhân tổn thương não, hiện đang sống thực vật.
Qua các trường hợp đáng tiếc trên, các bác sĩ khuyến cáo các bậc phụ huynh không cho trẻ ăn, ngậm các loại hạt, đồ vật, nhất là trẻ có độ t.uổi 2-3 hay ngậm đồ ăn, phản xạ hầu họng chưa tốt, có nguy cơ bị hóc dị vật đường thở.
Bên cạnh đó các gia đình nên nắm được kiến thức và cách sơ cứu phòng tình huống không may con em mình hóc dị vật. Bởi việc xử trí cấp cứu đúng trong vài phút đầu có thể cứu sống bệnh nhân. Nếu để trễ hơn “thời gian vàng” này hoặc sơ cứu không đúng cách, dù có cứu được tính mạng trẻ nhưng cũng để lại di chứng suốt đời.
Chuyên gia bệnh viện Nhi Trung ương hướng dẫn cách sơ cứu cho trẻ hóc dị vật.
Dưới đây là cách sơ cứu đúng được các bác sĩ khoa Cấp cứu Chống độc – Bệnh viện Nhi trung ương hướng dẫn.
Trong trường hợp bệnh nhân tỉnh táo, ho được hãy khuyến khích trẻ ho rồi nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện..
Trường hợp trẻ không ho được cần mở thông đường thở, kiểm tra xem trẻ còn thở không, nếu không cần cần làm liệu pháp vỗ lưng, ấn ngực để mở thông đường thở
Với trẻ nhỏ dưới 2 t.uổi, dùng phương pháp vỗ lưng ấn ngực
– Cho trẻ nằm sấp trên cánh tay trái của người sơ cứu, đầu hướng xuống đất. Dùng gót bàn tay phải vỗ mạnh 5 cái vào vùng lưng giữa 2 xương bả vai của trẻ.
– Sau đó lật trẻ từ tay trái qua tay phải của người sơ cứu. Quan sát em bé xem có hồng hào chưa, có thở, khóc được chưa. Kiểm tra miệng trẻ xem có dị vật nào không và lấy ra. Nếu dị vật vẫn chưa ra ngoài hoặc trẻ vẫn chưa thở thì làm tiếp biện pháp ấn ngực. Lấy 2 ngón tay ấn vào vùng thượng vị (vùng trên rốn và dưới xương ức). Ấn mạnh 5 cái theo chiều từ trên xuống dưới liên tiếp.
– Kiểm tra xem bé đã thở, khóc lại chưa, nếu chưa tiếp tục lặp lại động tác này.
Đới với trẻ lớn hơn, cần đặt trẻ lên đùi và thực hiện sơ cứu như trẻ nhỏ dưới 2 t.uổi.
Minh Trang
Theo Đời sống Plus/GĐVN
